Alergeny są zazwyczaj białkami wchodzącymi w skład komórek roślin lub zwierząt albo fragmentami substancji takich jak leki czy lateks. Organizm uczulonej osoby reaguje na kontakt z nimi produkcją swoistych IgE.
Alergen - co to takiego?
Alergen to antygen lub hapten zdolny do wyzwalania reakcji alergicznej u osób predysponowanych. Alergeny są antygenami, które zapoczątkowują i odpowiadają za ujawnienie się IgE-zależnej reakcji alergicznej typu I. Potocznie określenia alergen używa się do określenia źródła lub nośników alergenów, takich jak: ziarna pyłku roślin, zarodniki grzybów pleśniowych czy roztocze (zobacz: Alergeny wziewne).
Co to jest antygen?
Antygen to substancja, którą organizm rozpoznaje jako obcą i która z tej przyczyny jest zdolna do wywołania w organizmie reakcji immunologicznej i swoistego reagowania z przeciwciałami oraz receptorami uczulonych limfocytów wytworzonych podczas tej reakcji.
Podział alergenów
Ze względu na drogę wnikania do organizmu chorego, alergeny dzieli się na:
- alergeny wziewne
- alergeny pokarmowe
- alergeny kontaktowe
- zawarte np. w lekach lub w jadzie owadów (zobacz: Alergeny lekowe, Jad owadów).
Nazwy alergenów
W celu usystematyzowania rosnącej liczby poznawanych alergenów opracowano zasady ich nazewnictwa. Nazwa alergenu składa się z trzech części:
- pierwszy człon, pisany kursywą, to pierwsze trzy litery nazwy rodzajowej (skrót nazwy rodzajowej organizmu, z którego pochodzi alergen)
- drugi człon, jednoliterowy, to skrót nazwy gatunkowej tego organizmu
- trzeci człon, cyfra lub liczba arabska, oznacza zwykle kolejność odkrycia danego alergenu, przy czym cyfra 1 to zwykle główny alergen.
Alergeny główne są oznaczone cyfrą 1 i uczulają >50% pacjentów, natomiast alergeny słabe uczulają <50% chorych.
Przykłady nazw alergenów
- Nazwa "Der p 1" jest nazwą alergenu głównego Dermatophagoides pteronyssinus – roztocza kurzu domowego.
- Alergen oznaczony "Bet v 1" oznacza główny alergen brzozy brodawkowatej Betula verrucosa.